Langs de oevers van het Alkmaarder- en Uitgeestermeer
Het Alkmaarder- en Uitgeestermeer bestaat al zolang als men het zich kan herinneren. Het hele jaar door wordt hier veel gerecreëerd door bewoners en bezoekers. Samen zorgen de verschillende (water)activiteiten, horecagelegenheden en strandjes voor een heerlijk dagje weg.
Door diverse ontwikkelingen is de balans tussen natuur en recreatie hier de laatste jaren verstoord. Om deze balans te herstellen vinden in het gebied verschillende ontwikkelingen plaats. Deze fietsroute neemt je vanaf Buitenpoort Castricum (station) mee langs het Alkmaarder- en Uitgeestermeer en het prachtige gebied eromheen. Op verschillende locaties vertellen de punten op de kaart je meer over de uitdagingen en ontwikkelingen in dit gebied. Stap op de fiets en ontdek zelf wat deze omgeving zo bijzonder maakt!
Van knooppunt 99 tot knooppunt 24 wijkt de route af van het knooppuntennetwerk. Bekijk meer details bij de beschrijving.
Deze route is ontwikkeld door Bureau Toerisme Laag Holland, in opdracht van het Recreatieschap Twiske-Waterland, het Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer en de Provincie Noord-Holland en is onderdeel van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland.
Dit ga je zien
Tweede Broekermolen
Aan de Lagendijk staat de prachtige Tweede Broekermolen uit 1631. Jaren geleden bemaalde deze molen - samen met vier andere molens - de Uitgeester- en Heemskerker Broekpolder.
Tweede Broekermolen
Aan de Lagendijk staat de prachtige Tweede Broekermolen uit 1631. Jaren geleden bemaalde deze molen - samen met vier andere molens - de Uitgeester- en Heemskerker Broekpolder.
Helaas zijn vier van de vijf molens verdwenen en is de Tweede Broekermolen als enige behouden gebleven. Alleen de waterlopen van de vier verdwenen molens zijn nog goed zichtbaar in het landschap. Kijk maar eens goed om je heen, kun jij raden waar de andere molens vroeger hebben gestaan?
Tot op heden maakt de Tweede Broekermolen gebruik van een houten vijzel, waarmee 80 tot 100 m3 water per minuut uit de polder kan worden gemalen. Tevens is de molen uitgerust met een zogeheten licht en zwaar werk waarmee de houten vijzel bij verschillende snelheden kan worden aangedreven. Hierdoor kan de molen zowel bij veel als weinig wind water uit de polder malen. Wist je dat de Tweede Broekermolen naast windmolen ook als woonhuis wordt gebruikt?
Monumentale Houtloods | Erfgoedpark de Hoop
Aan het Alkmaarder- en Uitgeestermeer ligt Erfgoedpark de Hoop. Naast verblijfsrecreatie, horeca en watersport vind je hier één van de best bewaard gebleven houtloodsen uit de Zaanstreek.
Monumentale Houtloods | Erfgoedpark de Hoop
Aan het Alkmaarder- en Uitgeestermeer ligt Erfgoedpark de Hoop. Naast verblijfsrecreatie, horeca en watersport vind je hier één van de best bewaard gebleven houtloodsen uit de Zaanstreek.
Jarenlang stond deze loods aan het Zuideinde in Westzaan, maar sinds 2009 heeft dit provinciale monument een prachtige plek gekregen op het Erfgoedpark.
Vandaag de dag wordt er in de houtloods (gratis toegankelijk) onder andere het verhaal van Cornelis Corneliszoon van Uitgeest - ook wel Krelis Lootjes genoemd - verteld. Zijn uitvinding van de houtzaagmolen speelde een belangrijke rol bij de industriële ontwikkeling van ons land. Daarnaast kom je in de houtloods meer te weten over de ontstaans- en bewoningsgeschiedenis van het OER-IJ en over het Alkmaarder- en Uitgeestermeer. Met een ‘virtuele periscoop’ kun je teruggaan in de tijd en het Noord-Hollandse landschap aanschouwen, zoals Cornelis het vier en een half eeuw geleden heeft ervaren. Het is een unieke mogelijkheid om de wereld door de ogen van deze uitvinder te zien!
Lokale verdieping in het Uitgeestermeer
Fietsend leidt het kronkelende fietspad je langs de oevers van het Alkmaarder- en Uitgeestermeer. Hier brengt het geluid van het ruisende riet en het kabbelende water je volledig tot rust.
Lokale verdieping in het Uitgeestermeer
Fietsend leidt het kronkelende fietspad je langs de oevers van het Alkmaarder- en Uitgeestermeer. Hier brengt het geluid van het ruisende riet en het kabbelende water je volledig tot rust.
Hoewel aan de oppervlakte van het meer alles in balans lijkt, schuilt er onder water nog ruimte voor verbetering. De biodiversiteit onder het wateroppervlakte is - voornamelijk vanwege de beperkte variatie in waterdiepte - momenteel nog niet optimaal. Eén van de oorzaken hiervan is de vlakke bodem van het Alkmaarder- en Uitgeestermeer.
De afgelopen jaren is er in dit gebied een nieuw probleem bijgekomen: een overmatige groei van waterplanten. De oorzaak? Het steeds helderder wordende water. Met name door quaggamosselen, die het water filteren, en eerdere verdiepingen in het meer is het water van het Alkmaarder- en Uitgeestermeer de afgelopen jaren steeds helderder geworden. Zonlicht kan hierdoor makkelijker de bodem van het meer bereiken waardoor plantenzaden sneller kunnen ontkiemen en woekerende waterplantsoorten vrij spel krijgen. Door het overvloedige aantal waterplanten is de balans tussen natuur en recreatie in het Alkmaarder- en Uitgeestermeer helaas verstoord.
Om deze overlast te beperken maait Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer in de zomermaanden de waterplanten. Helaas is dit geen structurele oplossing. Om de biodiversiteit te bevorderen, toekomstige (vaar)problemen te beperken en de kwaliteit van het zwemwater bij Dorregeest te verbeteren zijn er plannen om een deel van het meer trapsgewijs te verdiepen tot dieptes van 5, 8, 10 en 12 meter. Door deze verdiepingen verwacht men dat de natuurwaarde van het meer zal verbeteren en dat woekerende waterplanten plaats zullen maken voor andere waterplantsoorten waardoor de biodiversiteit zich kan uitbreiden.
Naast het verbeteren van de natuurwaarde en het vergroten van de biodiversiteit, dragen deze verdiepingen ook bij aan het verbeteren van de waterkwaliteit op zwemlocaties rondom het meer. Hierover lees je later meer!
't Kombof
't Kombof is een café-restaurant met een mooi terras aan het water waar het 's zomers goed toeven is en waar 's winters en op koude herfstdagen de openhaard dagelijks wordt gestookt. De keuken combineert Franse en Hollandse invloeden.
't Kombof
't Kombof is een café-restaurant met een mooi terras aan het water waar het 's zomers goed toeven is en waar 's winters en op koude herfstdagen de openhaard dagelijks wordt gestookt. De keuken combineert Franse en Hollandse invloeden.
Omstreeks 1.800, na het graven van de Markervaart is het eiland De Woude ontstaan. Om de werklui van een natje en droogje te voorzien werd op het eiland een café neergezet. In de tussenliggende jaren is dat café uitgegroeid tot wat het nu is. Een restaurant met ongeveer 80 zitplaatsen, een terras met ruim 150 zitplaatsen en café Bakboord. Verder twee eigen aanlegsteigers voor passanten en een jachthaven met ongeveer 35 ligplaatsen.
In het restaurant hangt een nostalgische, gezellige sfeer. De zomers worden vaak gekenmerkt door vele koude biertjes op een zonnig terras. Of met een flesje koele rosé en een heerlijk menu. In de winter brandt de haard en kan men zich warmen na een heerlijke wandeling met chocomel of een glaasje glühwein. Ook serveren ze in de wintermaanden een mooie wildmaaltijd met een goed glas wijn.
De keuken combineert Franse en Hollandse invloeden en wisselt viermaal per jaar van kaart. Vanaf oktober staat er traditioneel wild op het menu. Natuurlijk staan er ook diverse streekgerechten op de kaart. Wat te denken van de gerookte polderpaling, Wouder stoofaal, lamsschenkel of verse asperges. Verder heeft het restaurant ook een aantal vegetarische gerechten op de kaart staan.
De Woudhaven
De Woudhaven is een recreatiehaven aan de oostelijke rand van het Alkmaardermeer, nabij De Woude. De haven bevindt zich aan de westelijke en oostelijke oever van de Markervaart.
De Woudhaven
De Woudhaven is een recreatiehaven aan de oostelijke rand van het Alkmaardermeer, nabij De Woude. De haven bevindt zich aan de westelijke en oostelijke oever van de Markervaart.
De voorzieningen bestaan uit een met gras begroeide aanlegkade aan de oostelijke oever en een steigerstelsel aan de westelijke oever dat zich op een eiland bevindt. Er is een drinkwaterinnamepunt en een vuilwaterstation op het eiland en aan de wegkant bevindt zich een snackbar.
De Woudhaven ligt aan de N246 en er is een grote parkeerplaats met direct daaraan gesitueerd een trailerhelling. Aan de noordelijke rand van de Woudhaven mondt de Markervaart uit in het Noordhollandsch Kanaal.
Meer informatie nodig? Bekijk dan de website!
De Saskerlei
Een unieke plek in het Alkmaarder- en Uitgeestermeer is de Saskerlei. Deze buitendijkse landtong bestond al voordat de Schermer en Heerhugowaard in de 17e eeuw werden drooggelegd. Vandaag de dag is de Saskerlei het laatste stuk veenland in het meer.
De Saskerlei
Een unieke plek in het Alkmaarder- en Uitgeestermeer is de Saskerlei. Deze buitendijkse landtong bestond al voordat de Schermer en Heerhugowaard in de 17e eeuw werden drooggelegd. Vandaag de dag is de Saskerlei het laatste stuk veenland in het meer.
De natuurlijke overgang tussen land en water was hier eeuwen geleden bijna overal aanwezig. Dieren konden hierdoor makkelijk in en uit het water lopen en kruipen. Door de inpoldering rondom het Alkmaarder- en Uitgeestermeer en de hiervoor aangelegde dijken zijn veel van deze overgangen verdwenen. Een van de weinige plekken waar deze natuurlijke overgang en het zout in de grond nog aanwezig zijn, is de Saskerlei. De Saskerlei is door zijn unieke natuurlijke kenmerken, zoals het zilte veen en zeeklei in de bodem, een fijne leefomgeving voor diverse soorten planten en dieren.
Helaas zorgt golfslag ervoor dat de Saskerlei snel wegspoelt waardoor veel bijzondere planten verloren gaan. Zo heeft de continue golfslag van de afgelopen jaren geleid tot het verdwijnen van de oorspronkelijk iets hogere rand rondom de Saskerlei. Hierdoor stroomt het zoete water uit het Alkmaarder- en Uitgeestermeer continue de rietvegetatie binnen, waar deze vroeger vooral werd gevoed door regenwater. Deze continue instroom van zoet water zorgt ervoor dat de unieke omstandigheden op de Saskerlei verdwijnen waardoor de natuurwaarde in hoog tempo verdwijnt. Zonder ingrijpen verdwijnt dit stukje land binnen 20 jaar.
Om de Saskerlei te beschermen en de natuur op en rondom dit gebied te verbeteren, wordt er tegen de Saskerlei een zes hectare groot rietveld met waterkreek ontwikkeld. Zowel voor de natuur als cultuurhistorisch is deze ontwikkeling van groot belang.
Een toekomstig paradijs voor plant en dier
Het aantal moerasplanten en -dieren rondom het Alkmaarder- en Uitgeestermeer is op dit moment, voor een ruim 600 hectare groot meer, aan de lage kant. Om deze populatie te vergroten, wordt het nieuwe natuurgebied zo ingericht dat in rietmoeras levende dieren, zoals de roerdomp, noordse woelmuis, waterspitsmuis en diverse rietvogels hier onbezorgd kunnen leven. Door de ontwikkeling van een ondiepe, relatief brede en kronkelende kreek wordt ook een ideaal leefgebied gecreëerd voor kikkers, padden, salamanders en andere dieren.
Nieuw land ter bescherming van de Saskerlei
Het nieuwe natuurgebied is niet alleen belangrijk voor de natuurontwikkeling. Ook voor het behoud van de Saskerlei is de aanleg van dit gebied noodzakelijk. Door de aanleg van het nieuwe stuk natuurgebied wordt de Saskerlei beschermt tegen de sterke golfslag van het meer. Om de juiste bescherming te bieden moet de rand van het rietland sterk en krachtig zijn. Hiervoor wordt een halve ringdijk van grond bekleed met graniet aangelegd. Twee openingen in de ringdijk moeten ervoor zorgen dat het water in de kreek, door de golfslag van het meer, blijft doorstromen en zo continu voor afwisseling in de kreek zorgt. Dit alles is goed voor de kleine diertjes die in de ‘blubberige’ randen van de kreek leven, maar ook voor de vogels, kikkers en padden als voedsel dienen. Tot slot vormt de kreek een kraamkamer voor vissen, padden en kikkers.
Rustpunt: Oost Phalia
Rustpunt Oost Phalia in de Schermerpolder is de perfecte tussenstop voor jouw wandel- of fietsroute. Hier kun je genieten van een heerlijke lunch met een schitterend uitzicht over de weilanden van de Schermer.
Rustpunt: Oost Phalia
Rustpunt Oost Phalia in de Schermerpolder is de perfecte tussenstop voor jouw wandel- of fietsroute. Hier kun je genieten van een heerlijke lunch met een schitterend uitzicht over de weilanden van de Schermer.
Dit rustpunt vind je tegenvoer de veerpont richting Akersloot. Op het rustpunt vind je een picknicktafel, waterkoker en Senseo-apparaat. Een heerlijke plek dus voor een korte pauze en om je zelf meegebrachte boterham met kopje koffie of thee te nuttigen. Daarnaast vind je op het rustpunt veel leef- en speelruimte, zoals skelters voor kinderen, (boerderij) dieren (konijnen, cavia, voliére met vogeltjes, geitjes etc.), de mogelijkheid om je auto te parkeren, een winkeltje met cadeautjes en streekproducten en de mogelijkheid om te schuilen tegen de regen.
Heb je onderweg pech gehad of moet de elektrische fiets opgeladen worden? Dan ben je bij Rustpunt Oost Phalia aan het juiste adres. Je kunt hier namelijk een lekke band plakken of de elektrische fiets opladen. Ideaal zo'n Rustpunt in de buurt!
Veerpont Akersloot
De veerpont Akersloot vaart over het Noordhollandsch Kanaal en verbindt de oevers van Akersloot en Zuidschermer.
Veerpont Akersloot
De veerpont Akersloot vaart over het Noordhollandsch Kanaal en verbindt de oevers van Akersloot en Zuidschermer.
Tarieven en vaartijden
De veerpont vaart van maandag t/m zondag. Kijk voor actuele informatie over tarieven en vaartijden op www.castricum.nl/veerponten.
Kaartverkoop
De kaartverkoop is voor (brom)fietsers en voetgangers bij de kaartautomaat op de wal. Automobilisten kopen hun kaartje op de pont zelf; dit om een wachtrij van auto’s voor de pont te voorkomen. In alle gevallen geldt: betalen kan alleen per pin.
Recreatieterrein Dorregeest
Na een mooi rondje om het Alkmaarder- en Uitgeestermeer fiets je langs recreatieterrein Dorregeest. Bij dit recreatieterrein kun je gerust je fiets even aan de kant zetten voor een heerlijke tussenstop langs het meer.
Recreatieterrein Dorregeest
Na een mooi rondje om het Alkmaarder- en Uitgeestermeer fiets je langs recreatieterrein Dorregeest. Bij dit recreatieterrein kun je gerust je fiets even aan de kant zetten voor een heerlijke tussenstop langs het meer.
Jaren geleden was deze grond, bestaande uit duinzand van de vroegere strandwal en klei en veen, uitermate geschikt voor bloembollen. Door de aanleg van de A9 in 1955 werd dit gedeelte omgetoverd tot een recreatieterrein. Door de aanleg van de A9 in 1961 werd dit gedeelte omgetoverd tot een recreatieterrein. Op een warme (zomer) dag is het hier dan ook altijd gezellig druk en zoeken veel mensen verkoeling in het water. Helaas is de waterkwaliteit door met name blauwalg en rioolwater hier regelmatig onvoldoende. Blauwalg krijgt in de zomer door de hoge voedselrijkdom van het water (fosfaat) meer kans kans om te groeien. Daarnaast zorgen hevige regenbuiten, waar we in de toekomst waarschijnlijk steeds vaker last van zullen krijgen, ervoor dat het riool overstroomt. Hierdoor nemen de risico’s op vervuild (zwem)water in het meer steeds groter.
Om deze mooie (zwem)plek voor de toekomst te versterken is het belangrijk om de waterkwaliteit te verbeteren en in te spelen op het veranderende klimaat. Een zwembaai gevoed met schoon water uit een verdiept deel van het meer biedt de perfecte oplossing. Op deze manier kan dit deel van het meer worden afgeschermd van het omringende vuilere water en kan de baai worden gevoed met schoon water. Maar waar komt dit schone water dan vandaan? Hier komt de verdieping weer van pas! Het schone water uit de verdieping kan naar de te maken zwembaai bij Dorregeest worden gepompt, zodat hier kan worden genomen van schoon zwemwater. Zo is het verdiepen van het meer niet alleen goed voor de biodiversiteit en bevaarbaarheid van het meer, maar ook fijn voor de zwemmers. Natuur en recreatie in balans!
De Hooge Weide
Om een paradijs voor weidevogels te creëren wordt de Castricummerpolder grotendeels beheerd door Stichting de Hooge Weide.
De Hooge Weide
Om een paradijs voor weidevogels te creëren wordt de Castricummerpolder grotendeels beheerd door Stichting de Hooge Weide.
Om dit te realiseren is de grond enkele jaren geleden afgegraven en ingezaaid met een kruidenrijk grasmengsel. Dankzij de hoge grondwaterstand en de ondiepe plassen kunnen weidevogels hier moeiteloos voedsel vinden. Bovendien vinden weidevogels in de ondiepe plassen een veilige rustplaats en zorgen schrikdraden, die vossen weren, voor extra veiligheid.
Om ervoor te zorgen dat de (weidevogel) kuikens in alle rust kunnen opgroeien en eind juni sterk genoeg zijn om naar Zuid-Europa en Noord-Afrika te vliegen, houdt de stichting tijdens de beheerwerkzaamheden veel rekening met de weidevogel. Zo wordt het gras in februari licht bemest met stalmest, wordt het grasland geëgaliseerd en wordt er pas gemaaid nadat de weidevogels zijn vertrokken. Ook de ‘buren’, bestaande uit boeren, Landschap Noord-Holland en provincie Noord-Holland, dragen bij aan het behoud van de weidevogel. Ze helpen door bomen en struiken te verwijderen, waar roofdieren zich kunnen schuilhouden, en door het omringende grasland open en weids te houden
Beschrijving
Routeomschrijving van knooppunt 99 naar knooppunt 24:
- Ga bij knooppunt 99 linksaf en volg het fietspad. Aan het einde van het fietspad ga je rechtdoor de Mozartstraat in.
- Neem in de Mozartstraat de tweede afslag links naar de Professor ten Doesschatestraat en volg deze weg tot aan de rotonde.
- Neem op de rotonde de derde afslag naar de Breedweerlaan. Op de Breedweerlaan neem je de tweede afslag rechts naar de Anna Polakstraat.
- Je blijft maar heel even op de Anna Polakstraat. Na ongeveer 50 meter op de Anna Polakstraat fiets je tegen een fietspad (tolpad) aan. Neem dit fietspad en fiets dwars door de weilanden naar de rand van Uitgeest.
- Aangekomen in Uitgeest neem je de afslag rechts naar De Vrede. Aan het einde van deze weg fiets je rechts de Anne van Renesselaan in.
- Na ongeveer 75 meter op de Anne van Renesselaan neem je de eerste afslag links naar De Krijgsman. Deze weg leidt je naar de Zientunnel.
- Fiets door de Zientunnel. Aan het einde van de tunnel steek je de Geesterweg over naar de J.E. de Witstraat.
- Op de J.E. de Witstraat neem je de tweede afslag link de Hogeweg in. In deze straat neem je de derde afslag rechts de Verzetstraat 1940 – 1945 in.
- Aan het einde van deze straat neem je de afslag links de Middelweg in. Volg deze weg tot de Dokter Brugmanstraat en ga hier rechts de straat in.
- Neem aan het einde van de Dokter Brugmanstraat de afslag links naar de Langebuurt. Deze weg volg je tot de Melddijk. Hier ga je rechts de Melddijk op en fiets je tot knooppunt 24. Vanaf knooppunt 24 kan de route gevolgd worden door middel van de aangegeven knooppunten.
- 22
- 99
- 24
- 84
- 87
- 88
- 57
- 56
- 55
- 54
- 02
- 01
- 20
- 21
- 22