Luister | Blekerijen En Stijfselfabrieken
In de 16e en 17e eeuw kende Oostzaan een industriële bloeiperiode. Veel inwoners vonden werk in de over het gebied uitgespreide blekerijen en stijfselmakerijen. Op dit eerste punt in de tour vertellen we je graag wat meer over deze bijzondere beroepen.
In de blekerijen werd er aan het witte wasgoed vanuit de weide omtrek weer een heldere en frisse kleur gegeven. Na het wassen, het spoelen en een speciale behandeling met loog, werd het wasgoed op de omringende bleekvelden uitgespreid om in de zon te 'bleken'. Zie je de velden vol met wasgoed al voor je liggen? Dan volgde er nog een melkbad én een wassing met blekerszeep, waarna het wasgoed uiteindelijk gedroogd werd in de schuren.
Tegenwoordig is het moeilijk voor te stellen zoveel handelingen te verrichten om de was te doen! In de stijfselmakerijen werden sommige stukken vervolgens ook nog eens met stijfsel bewerkt. Door de textiel in stijfsel te spoelen kwam er een doorzichtig laagje op. Dit laagje zorgde ervoor dat de stof minder snel sleet of vies werd, en ook beschermde het de kleur.
De st…
In de blekerijen werd er aan het witte wasgoed vanuit de weide omtrek weer een heldere en frisse kleur gegeven. Na het wassen, het spoelen en een speciale behandeling met loog, werd het wasgoed op de omringende bleekvelden uitgespreid om in de zon te 'bleken'. Zie je de velden vol met wasgoed al voor je liggen? Dan volgde er nog een melkbad én een wassing met blekerszeep, waarna het wasgoed uiteindelijk gedroogd werd in de schuren.
Tegenwoordig is het moeilijk voor te stellen zoveel handelingen te verrichten om de was te doen! In de stijfselmakerijen werden sommige stukken vervolgens ook nog eens met stijfsel bewerkt. Door de textiel in stijfsel te spoelen kwam er een doorzichtig laagje op. Dit laagje zorgde ervoor dat de stof minder snel sleet of vies werd, en ook beschermde het de kleur.
De stijfselmakerijen kon men vinden langs riviertjes waar het water goed stroomde en helder was. Dit was nodig voor het wassen van de stijfsel. Het stijfsel zelf werd van tarwe gemaakt. Bij dit proces bleef een eiwitrijk water over, dat als voedsel werd gebruikt in de varkens en pluimveemesterijen. Want ook daarvan waren er veel te vinden in Oostzaan. Een laatste unieke industrie vormden de traankokerijen, waarover we je bij het volgende punt meer zullen vertellen.
