De familie Zant
Vlak voordat je Zunderdorp weer inrijdt fiets je voorbij de boerderij van de familie Zant. Deze zuivelboerderij is een echt familiebedrijf. In 1995 kochten Jan en Hennie de boerderij aan de Nieuwe Gouw, zoons Arjan en Jonathan zijn later ingestapt.
Je ziet het al aan de grote stallen en het uitgestrekte land eromheen; hier wordt nog op relatief grote schaal geboerd. Met 180 melkvee en 100 jongvee draaien de werkzaamheden van de familie Zant volledig om hun dieren. Hier vind je geen streekproductenwinkeltje of rustpunt.
Maar, grootschalig of kleinschalig, de noodzaak om proactief in actie te komen tegen bodemdaling en…
Je ziet het al aan de grote stallen en het uitgestrekte land eromheen; hier wordt nog op relatief grote schaal geboerd. Met 180 melkvee en 100 jongvee draaien de werkzaamheden van de familie Zant volledig om hun dieren. Hier vind je geen streekproductenwinkeltje of rustpunt.
Maar, grootschalig of kleinschalig, de noodzaak om proactief in actie te komen tegen bodemdaling en klimaatverandering blijft bestaan. Om in de toekomst het bedrijf te kunnen voortzetten heeft de familie Zant zich aangesloten bij de boeren die met Water, Land en Dijken op zoek zijn gegaan naar een oplossing. Net als boer Thom Huitema ontdekte de familie Zant ook een schrikbarend laag grondwaterpeil na een droge periode in de zomer. Dit is slecht voor de grasmat. Als het waterpeil te laag ligt kunnen de graswortels geen water meer vinden, waardoor de grasgroei stil komt te liggen. In hele droge periodes zullen er dan stukken van het land verdorren.
Drukdrainage
Zelfs na zware regenval heeft het grondwater tijd nodig om weer op een gewenst peil te komen, het veen is te dik om het water van bovenaf door te laten. Dit was al eerder bekend bij de familie Zant. De percelen worden bol aangelegd, zodat het regenwater niet op het land blijft liggen maar naar de omringende sloten stroomt. Ook vanuit deze sloten kan het water maar een klein stukje de veengrond doordringen, een hoger peil in de sloten zal dus ook geen echte invloed hebben.
De oplossing: water direct in de grond inbrengen. De familie Zant heeft ervoor gekozen om komend jaar een drukdrainagesysteem aan te leggen. Hierbij worden er buizen aangelegd in het land, ongeveer 75cm onder het maaiveld. Deze buizen staan in verbinding met een hoog- en een laagsloot, waarmee het waterpeil heel effectief gestuurd kan worden. Als het grondwaterpeil laag staat, loopt water het land in vanuit de hoogwatersloot het land in. Als de grond te nat is werkt het systeem ook andersom, het water uit het land loopt dan de laagsloot in. Op deze manier kan de familie Zant hun koeien beweiden, maar ook het inklinken van het veen tegengaan. Boven de grond zie je niet veel van deze drukdrains, het speelt zich allemaal af in de bodem. Benieuwd hoe dat eruit ziet? Bekijk dan deze video van Water, Land en Dijken.
Natuurbeheer
Voor boeren is er een belangrijke rol weggelegd als natuurbeheerders, vindt de familie Zant. Naast de maatregelen tegen bodemdaling houden ze zich ook bezig met het creëren van een fijne leefomgeving voor weidevogels. Zo wordt een perceel gereserveerd voor deze bijzondere beestjes, waar een plasdras nat wordt gehouden. Hier wordt niet gemaaid, maar beweid, zodat de vogels tussen de koeien kunnen rondscharrelen op zoek naar voedsel. Daarnaast wordt er op de rest van het land ook uitgesteld gemaaid zodat de weidevogels niet gestoord worden tijdens het broedseizoen.
De melk van de familie Zant heeft een beter leven keurmerk van de dierenbescherming. Hiervoor moeten ze aan 192 eisen voor dierenwelzijn en milieu voldoen. In deze video legt Arjan Zant uit waarom ze dit keurmerk zo belangrijk vinden. Om de impact op het milieu te minimaliseren wordt deze melk ook nog eens rechtstreeks aan de Jumbo geleverd. Door op deze manier te werken, met oog op de toekomst van het gebied, hoopt de familie Zant nog vele generaties te kunnen boeren in Landelijk Noord.
Wil je meer weten over veeteelt, bodemdaling en het veenlandschap? Ga dan naar www.innovatieprogrammaveen.nl.