Zaans Museum

Volgens Jan, oud directeur van het Zaans Museum, is er niks mis met het typisch Nederlandse plaatje van molens, tulpen, klompen en kaas, maar het verhaal dat erachter zit, dát is pas écht interessant. Waarom ziet Nederland eruit, hoe het eruit ziet? Dat leer, ervaar en zie je in het Zaans Museum.

Je ziet er de ontstaansgeschiedenis van het cultuurlandschap van Nederland. De Zaanstreek was vroeger een veenmoeras. De bewoners gingen molens bouwen om droge voeten te houden en toen het land eenmaal getemd was, kwamen de industriemolens op. En die werden tijdens de industrialisatie weer vervangen door fabrieken. “En daarmee raak je de kern van het museum, want alle producten die in een Nederlands keukenkastje staan, komen van origine uit de Zaanstreek. Honig, Lassie, Duyvis, Verkade, Albert Heijn; allemaal Zaans en ze vinden eigenlijk allemaal hun oorsprong in de molens.”

Die wording van het gebied zie je bijvoorbeeld terug in een aantal museumlocaties op de Zaanse Schans. Je kunt hier onder andere een wevershuisje, een vissershuis en een kuiperij bezoeken en met eigen ogen zien hoe bepaalde ambachten uitgeoefend werden voor de industriële revolutie. “In het Zaans Museum zelf staat juist weer een reconstructie van de Verkadefabriek met originele stukken uit de fabriek. Je kunt hier zelf aan de slag gaan als jongen of meisje van Verkade.”

Maar het museum heeft ook een uitgebreide kunstcollectie. “Wat niet veel mensen weten is dat Claude Monet 4 maanden in de Zaanstreek heeft geschilderd. Eén schilderij hangt bij ons in het museum, samen met een brief die hij op zijn dag van aankomst  heeft geschreven. Hij zegt hierin dat er in de Zaanstreek genoeg te zien is om een leven lang te kunnen schilderen. Dat is natuurlijk wel veelzeggend.”